Zonbescherming wel of niet?

Bijna (op) vakantie. Heerlijk! Veel van ons gaan richting de zon. In deze blog de laatste inzichten over veilig in de zon. We hebben de zon hard nodig voor onze broodnodige vitamine D3. Dus elke dag wat zonnestralen oppikken is aan te raden. Zolang we maar niet verbranden, dat  is schadelijk voor onze huid. Verbrand je op jonge leeftijd ernstig, dan neemt de kans op huidkanker op latere leeftijd significant toe. Teveel zon, zorgt  voor snellere huidveroudering en vaak pigmentatie op latere leeftijd. Maar wat is nu veilige zonbescherming? Over wat wel en niet goed is om te ‘smeren’ zijn nog veel vragen. Hieronder in het kort een aantal inzichten.

  • UV-A: veroorzaakt huid veroudering, schade aan het DNA (photo-aging: o.a pigmentvlekken, rimpels). UV-B: zorgt voor bruining of verbranding
  • SPF: zegt wat over de bescherming tegen UV-B, niet over de bescherming tegen UV-A
  • Zonnebank is vooral UV-A straling. De kans op een melanoom (de gevaarlijkste vorm van huidkanker) neemt met 75% toe bij mensen die onder hun 30e regelmatig onder de zonnebank gaan.
  • De huid van kinderen is extra kwetsbaar voor de schadelijke gevolgen van UV straling.  De huid vernieuwt zich, maar moet daarnaast ook nog groeien. Hierdoor heeft deze soms te weinig tijd om door zonlicht beschadigde huidcellen te herstellen. Waardoor op latere leeftijd huidkanker kan ontstaan.
  • Factor : onderzoek geeft aan de meerbescherming boven factor 30 maar gering is. Factor 30 beschermt tegen 97% van de zonnestralen. Factor 50 tegen 98% van de straling.
  • Vroeger bestonden er geen zonnebrand producten. Onze huid beschermde zich zelf. Mede door de beschermende voeding die we aten. Dat is bij de meeste mensen tegenwoordig helaas niet meer het geval

 

Vitamine D3[i]
Om chronische ziektes te voorkomen zou iedereen in zijn/haar ‘eigen’ omgeving/land iedereen dagelijks 15 – 30 minuten volop zon moeten krijgen – zonder te verbranden-, met handen en hoofd ontbloot, voor de opbouw van het broodnodige vitamine D3. Deze maken we alleen met zonlicht aan en is gelieerd aan meer dan 2000 lichsaamsprocessen!  En helpt bij de bestrijding van onder andere depressie, kanker, auto-immuunziekten, diabetes en te hoge bloeddruk. Tot in het zuidelijkste puntje van Spanje hebben mensen in de winter een tekort aan vitamine D3. Heb je een donkere huid dan heb je als je in Europa woont helemaal een D3 tekort! Winter of zomer.

Stikstofdioxide
UV-B stralen  zorgen voor de aanmaak van stikstofdioxide. Deze stof verbetert onder meer je immuunsysteem, gaat aderverkalking tegen en zorgt voor een betere doorbloeding van hart en huid.

Nieuwe inzichten
Een langdurige wetenschappelijk onderzoek van de afdeling Epidemiologie en Kanker van een Zweedse universiteit heeft tot nieuwe inzichten ten aanzien van zonnebaden geleid.[ii]  [iii] Door zoveel mogelijk onbeschermd van de zon te genieten, zonder te verbranden:

  • Daalt het risico op hart- en vaatziekten spectaculair
  • Neemt de kans op een melanoom – de meest dodelijke vorm van huidkanker-  significant af

UVB straling zorgt voor verdikking van de huid, waardoor deze beter beschermd is tegen verbranding. En beschermt  dieper liggende huidlagen. Verdikking van de huid biedt meer bescherming dan een bruine kleur.  Laat je huid in het voorjaar langzaam wennen aan de zon, zodat deze dikker kan worden. Afhankelijk van je huidtype duurt het een paar dagen tot enkele weken voordat je huid verdikt is. Let op: de huid van mensen met huidtype I verdikt nooit voldoende. Deze moet altijd beschermd worden tegen de zon.

De aanmaak van vitamine D en stikstofdioxide vermindert  door het gebruik van zonnebrandmiddelen.

Rimpelvorming in het gelaat
Volgens een rapport van de Wereld Gezondheids Organisatie uit 2003[iv], wordt rimpelvorming in het gelaat voor 80-90 procent verzoorzaakt door UV-stralen. Chronische blootstelling aan de zon, vooral aan UV-A straling,  kan de elasticiteit van de huid verminderen.

Van binnenuit beschermen
Door de juiste voedingsmiddelen en/of suppletie kun je van binnenuit bescherming opbouwen tegen de schadelijke invloed van UV straling.  Bijvoorbeeld door vitamine D supplementen, beta carotenen en astaxanthine.  De combinatie SkinProtect en SkinBalance van LaVieSage nutricosmetics zit boordevol anti-oxidant rijke voedingsstoffen  die van binnenuit zonbescherming opbouwen en zorgen dat je huid dikker wordt. Hierdoor wordt je huid beter beschermd tegen schadelijke invloeden van de zon.

Chemische en natuurlijke filters
Chemische filters: gaan door de huid heen. Kunnen allergische reacties veroorzaken. Een aantal blijken uit onderzoeken kankerverwekkend te zijn. Mildere vormen – minder vaak allergische reacties vermeld – zijn: OMC (Octyl Methoxycinnamate)- biedt alleen bescherming tegen UV-B. Chemische filters die vaak allergische reacties geven zijn: Oxybenzone, Avobenzone (Parsol 1789) – beide tegen UV-A straling. De eerste is ook een veroorzaker van pigmentvlekken (hoe raar dit ook mag klinken voor een zonnebeschermer). Zie ook tabel 1.

 
Tabel 1 synthetische zonnefilters & bescherming tegen UVA en/of UVB

Natuurlijke filters (zink oxide, titanium dioxide) leggen een laagje op de huid dat de zonnestralen reflecteert zodat schadelijke straling niet door de huid dringt. Zink oxide biedt zowel UV-A als UV-B bescherming – concentratie minimaal 5% – . Titanium dioxide beschermt niet tegen de (meest schadelijke) UV-A straling. En kan volgens een aantal onderzoeken een reactie op je huid geven. Let op: het is onvoldoende bewezen dat nanodeeltjes zink oxide of titanium dioxide niet schadelijk voor je gezondheid zijn. Een reden dat deze niet in een product met een biologisch keurmerk mogen zitten. Ook niet in een gecoate vorm (vastgeklonken aan een ander ingredient, zodat het totale deeltje niet meer nano is). In het water laat deze gecoate vorm los, waardoor de nano deeltjes alsnog in het milieu terecht komen. De vraag is of vissen en andere zeedieren hier blij mee zijn. Kies voor de veiligheid een product zonder nano deeltjes.

Het nadeel van de meeste zonneproducten met natuurlijke filters is dat ze een ‘witte waas’ geven als je uit het water komt. Tot nu toe hebben we drie merken zonnebrand gevonden die dit niet of heel weinig doet (deels afhankelijk van de tint van je huid): Raw Elements, OHM Sun Safe en Herbal Choice Mari. Raw Elements krijgt van de Environmental Working Group (die een hele database heeft van veilige en minder veilige cosmetica ingredienten) al sinds de lancering een nummer 1 rating!  Raw Elements en Herbal Choice Marie hebben ook gekleurde zonbescherming. Deze geven helemaal geen witte waas, maar kunnen we afgeven aan je kleding. INIKA heeft een minerale poeder foundation met factor 25 (UVA en UVB bescherming). Deze is er in 7 verschillende tinten. Hynt Beauty heeft een SunPrep serum (hydraterende dagcreme) met een SFP 25, zonder witte waas.

Natuurlijke bescherming
Niet voor niets zijn er in de zomer veel (rode, blauwe) bessen; deze bieden van nature bescherming tegen de zon. Net als caroteenrijke producten (oranje, geel gekleurde groenten & fruit bevatten vaak veel carotenen). Ook groene thee & natuurlijke vitamine E beschermen.

Gezichtscremes met een hoge concentratie natuurlijke vitamine E bieden van zichzelf een beschermingsfactor 3-4. Dit mag vanuit regelgeving echter niet op de verpakking vermeld worden. Veel minerale foundation’s bevatten zowel zinkoxide als titaniumdioxide. Dus bescherming tegen zonnestraling. Let bij een minerale foundation wel op of er geen bismuth oxychloride in zit, dat kan je poriën verstoppen. Ook merken die claimen 100% puur te zijn gebruiken het ingrediënt vaak.

Ook pure cremes met een hoog gehalte aan rauwe (niet boven 40 graden verhitte) oliën uit tropische gebieden bieden een stuk bescherming. De planten, vruchten of noten waar de olie van afkomstig is moeten zich in hun thuisgebied ook beschermen tegen de zon. Doordat de ingredienten rauw gebruikt worden blijft een deel van die bescherming in de olie in een product intact. Denk bijvoorbeeld aan kokosolie of jojoba olie

Pigmentatie
Ontstaat meestal door DNA schade die je in het verleden hebt opgelopen. Pigmentatie tips om deze te verminderen – beperk suikergebruik (dus ook geraffineerde koolhydraten, chips, vruchtensappen uit pak etc.). Ook parfums, kleurstoffen en bepaalde plantextracten/olien kunnen pigmentatie veroorzaken! SkinProtect van LaVieSage zit boordevol extracten van voedingsstoffen die zorgen voor bescherming van binnenuit tegen de zon. Begin je op tijd (rond april/mei) met slikken dan biedt SkinProtect ook bescherming tegen pigmentatie. Heb je last van pigmentatie dan heb je kans dat deze ook dit jaar weer  zichtbaar wordt, maar in mindere mate.  In combinatie met SkinBalance bouw je helemaal extra bescherming op. De squaleen in SkinBalance zorgt voor een extra zonnefilter.

Voldoende smeren
Meng zonnebrandcreme met een natuurlijke filter door je dagcreme voor bescherming overdag. Zorg echter wel dat er voldoende bescherming op alle delen van je gelaat komt. Gebruik een zonnebrand product goed. Geen product biedt de gehele dag bescherming tegen verbranding. En onvoldoende opgebracht (qua hoeveelheid) beschermt ook onvoldoende.



[i] https://www.ntvg.nl/system/files/publications/2006104700001a.pdf

[ii] Avoidance of sun exposure as a risk factor for major causes of death: a competing risk analysis of the Melanoma in Southern Sweden cohort, PG Lindqvist , E. Epstein, K. Nielsen, M. Landin-Olsson, C. Ingvar, H. Olsson, J Intern Med. 2016 Mar 16.

[iii] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28074966

[iv] http://www.who.int/uv/publications/en/primaryteach.pdf